კალციუმი – პირველი, რასთანაც ეს ელემენტი ასოცირდება, ძვლებია. მართლაც, ძვლების სიმტკიცისთვის კალციუმს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. სწორედ მისი წყალობით დავდივართ, დავრბივართ, ვეზიდებით ტვირთს…
ძვლების სიმაგრის შენარჩუნება კალციუმის ერთადერთი დანიშნულება არ არის. ამ ელემენტს გაცილებით მეტი ევალება: სისხლძარღვების შეკუმშვა და გაფართოება, სისხლის შედედება, კუნთების შეკუმშვა, ნერვული იმპულსების გადაცემა, ჰორმონების სეკრეცია… თუმცა ამ სასიცოცხლოდ აუცილებელი ფუნქციების შესრულებას ორგანიზმში არსებული კალციუმის 1%-ზე ნაკლები ჰყოფნის. დანარჩენი 99% ძვლებსა და კბილებშია თავმოყრილი და მათი სტრუქტურის შენარჩუნებას უწყობს ხელს.
კალციუმს განუწყვეტლივ მოვიხმართ, შესაბამისად, ორგანიზმში მისი მარაგი დღიდან დღემდე ილევა. კალციუმის წარმოქმნა ორგანიზმს თავად არ შეუძლია, ამიტომ ის გარედან უნდა მივაწოდოთ. ამისთვის საუკეთესო საშუალება საკვებია. კალციუმი არაერთი საკვები პროდუქტის შემადგენლობაში შედის. ჯანსაღი კვების პრინციპების დაცვა ორგანიზმს კალციუმითაც ამარაგებს და არაერთი სხვა პრობლემისგანაც გვიცავს.
მტკიცე ძვლების ფორმირების შანსი ორგანიზმს მხოლოდ ბავშვობაში ეძლევა. ის, ვინც ამ ასაკში კალციუმის უკმარისობას არ განიცდის, ზრდასრულ ცხოვრებას მტკიცე ძვლებით იწყებს და სამომავლოდ მრავალ პრობლემას იცილებს თავიდან. რატომ? საქმე ის არის, რომ ორგანიზმი მუდმივად იღებს ძვლებიდან ცოტაოდენ კალციუმს და მას ახლით ცვლის. ამ პროცესს რემოდელირება ეწოდება. პრობლემები მაშინ იჩენს თავს, როცა ამოღებული კალციუმი ჩალაგებულზე მეტია.
ძვლის რეზორბციასა და დეპოზიციას (კალციუმის ამოღებასა და ჩალაგებას) შორის ბალანსი ასაკთან ერთად იცვლება. ბავშვებსა და მოზარდებთან რეზორბციას დეპოზიცია უსწრებს, საშუალო ასაკში ორივე პროცესი თანაბარი ტემპით მიმდინარეობს, ხანდაზმულებთან კი, ცხადია, რეზორბცია ჭარბობს. მაშასადამე, “დაგროვება” 20 წლამდე ხდება, 30-დან კი “ხარჯვა” იწყება. რაც უფრო მეტ კალციუმს დააგროვებთ, მით უფრო უმტკივნეულოდ ჩაივლის ხარჯვის პროცესი. თუმცა ნურც 20 წლის შემდეგ ისხდებით გულხელდაკრეფილი – კალციუმის სათანადო ოდენობით მიღება და ფიზიკური აქტიურობა ძვლის კარგვის პროცესს შეანელებს და გაცილებით უმტკივნეულოს გახდის.
კალციუმის დღიური ნორმა ასაკზეა დამოკიდებული. საშუალო მაჩვენებლები კი ასე გამოიყურება:
6 თვემდე – 200 მგ
7-დან 12 თვემდე – 260 მგ
1-დან 3 წლამდე – 700 მგ
4-დან 8 წლამდე – 1000მგ
9-დან 13 წლამდე – 1300 მგ
14-დან18 წლამდე – 1300 მგ
19-დან 50 წლამდე – 1000 მგ
51-დან 70 წლამდე:
. მამაკაცებისთვის – 1000 მგ
. ქალებისთვის – 1200 მგ
ორსულებისა და მეძუძურებისთვის
. მოზარდებისთვის – 1300 მგ
. ზრდასრულებისთვის – 1000 მგ
კალციუმი – პირველი, რასთანაც ეს ელემენტი ასოცირდება, ძვლებია. მართლაც, ძვლების სიმტკიცისთვის კალციუმს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. სწორედ მისი წყალობით დავდივართ, დავრბივართ, ვეზიდებით ტვირთს…
ძვლების სიმაგრის შენარჩუნება კალციუმის ერთადერთი დანიშნულება არ არის. ამ ელემენტს გაცილებით მეტი ევალება: სისხლძარღვების შეკუმშვა და გაფართოება, სისხლის შედედება, კუნთების შეკუმშვა, ნერვული იმპულსების გადაცემა, ჰორმონების სეკრეცია… თუმცა ამ სასიცოცხლოდ აუცილებელი ფუნქციების შესრულებას ორგანიზმში არსებული კალციუმის 1%-ზე ნაკლები ჰყოფნის. დანარჩენი 99% ძვლებსა და კბილებშია თავმოყრილი და მათი სტრუქტურის შენარჩუნებას უწყობს ხელს.
კალციუმს განუწყვეტლივ მოვიხმართ, შესაბამისად, ორგანიზმში მისი მარაგი დღიდან დღემდე ილევა. კალციუმის წარმოქმნა ორგანიზმს თავად არ შეუძლია, ამიტომ ის გარედან უნდა მივაწოდოთ. ამისთვის საუკეთესო საშუალება საკვებია. კალციუმი არაერთი საკვები პროდუქტის შემადგენლობაში შედის. ჯანსაღი კვების პრინციპების დაცვა ორგანიზმს კალციუმითაც ამარაგებს და არაერთი სხვა პრობლემისგანაც გვიცავს.
მტკიცე ძვლების ფორმირების შანსი ორგანიზმს მხოლოდ ბავშვობაში ეძლევა. ის, ვინც ამ ასაკში კალციუმის უკმარისობას არ განიცდის, ზრდასრულ ცხოვრებას მტკიცე ძვლებით იწყებს და სამომავლოდ მრავალ პრობლემას იცილებს თავიდან. რატომ? საქმე ის არის, რომ ორგანიზმი მუდმივად იღებს ძვლებიდან ცოტაოდენ კალციუმს და მას ახლით ცვლის. ამ პროცესს რემოდელირება ეწოდება. პრობლემები მაშინ იჩენს თავს, როცა ამოღებული კალციუმი ჩალაგებულზე მეტია.
ძვლის რეზორბციასა და დეპოზიციას (კალციუმის ამოღებასა და ჩალაგებას) შორის ბალანსი ასაკთან ერთად იცვლება. ბავშვებსა და მოზარდებთან რეზორბციას დეპოზიცია უსწრებს, საშუალო ასაკში ორივე პროცესი თანაბარი ტემპით მიმდინარეობს, ხანდაზმულებთან კი, ცხადია, რეზორბცია ჭარბობს. მაშასადამე, “დაგროვება” 20 წლამდე ხდება, 30-დან კი “ხარჯვა” იწყება. რაც უფრო მეტ კალციუმს დააგროვებთ, მით უფრო უმტკივნეულოდ ჩაივლის ხარჯვის პროცესი. თუმცა ნურც 20 წლის შემდეგ ისხდებით გულხელდაკრეფილი – კალციუმის სათანადო ოდენობით მიღება და ფიზიკური აქტიურობა ძვლის კარგვის პროცესს შეანელებს და გაცილებით უმტკივნეულოს გახდის.
კალციუმის დღიური ნორმა ასაკზეა დამოკიდებული. საშუალო მაჩვენებლები კი ასე გამოიყურება:
6 თვემდე – 200 მგ
7-დან 12 თვემდე – 260 მგ
1-დან 3 წლამდე – 700 მგ
4-დან 8 წლამდე – 1000მგ
9-დან 13 წლამდე – 1300 მგ
14-დან18 წლამდე – 1300 მგ
19-დან 50 წლამდე – 1000 მგ
51-დან 70 წლამდე:
. მამაკაცებისთვის – 1000 მგ
. ქალებისთვის – 1200 მგ
ორსულებისა და მეძუძურებისთვის
. მოზარდებისთვის – 1300 მგ
. ზრდასრულებისთვის – 1000 მგ